Sejarah Pembinaan Masjid Zahir

TAJUK:
Sejarah Pembinaan Dan Aktiviti Yang Dijalankan Di Masjid Zahir, Alor Setar, Kedah

DISEDIAKAN UNTUK:
Ustaz Abd Aziz bin Harjin
Pensyarah CTU151


DISEDIAKAN OLEH:
Mohamad Azri Faez Bin Basri
No Matrik : 2010809988
Kumpulan: ASD2Cn


PROGRAM:
AS120 Diploma Sains

TARIKH HANTAR:
3 Mac 2011

ISI KANDUNGAN

1. Isi kandungan 

2. Abstrak 

3. Pendahuluan Dan Pengertian Masjid 

4. Sejarah Pembinaan Masjid

5. Latar Belakang Masjid

6. Carta Organisasi Masjid

7. Penutup

8. Rujukan

ABSTRAK

Masjid berasal dari perkataan Arab yang bermaksud tempat sujud. Masjid telah dibina di serata dunia oleh umat Islam bagi menjalankan aktiviti ibadah,dakwah serta tidak lupa sosial. Sama ada di benua Asia, Afrika, Eropah serta Amerika masjid pasti ada. Kebiasaannya umat Islam hadir ke masjid bagi beribadah kepada Allah. Bersesuai dengan maksud sujud yang bermakna kita sebagai hamba perlu sujud atau patuh kepada Allah yang telah menciptakan kita. Kaum Adam khususnya akan datang ke masjid untuk bersolat Jumaat secara berjemaah. Disamping itu, solat Hari Raya Aidil Fitri dan Aidil Adha juga dilakukan oleh jemaah di masjid di serata dunia.  Sebagai umat Islam, kita sepatutnya memakmurkan rumah – rumah Allah ini bagi mencari serta memperolehi keredhaanya di dunia dan akhirat.

PENDAHULUAN DAN PENGERTIAN MASJID

   Dari sudut bahasa “masjid” bermaksud tempat bersujud. Masjid adalah sebuah tempat di mana ibadat – ibadat khusus dijalankan secara berjemaah atau beramai – ramai. Disebabkan itu masjid secara tidak langsung telah menjadi tempat yang menyatukan dan merapatkan umat Islam khususnya di rantau ini. Masjid mempunyai pelbagai fungsi jika dilihat dari pelbagai sudut pandangan.

   Antara fungsi yang boleh dikaitkan dengan masjid ialah sebagai pusat penyebaran ilmu dikalangan penduduk setempat, pusat penyelidikan serta tafsiran dan juga sebagai pusat komuniti berkumpul untuk menjalankan sebarang aktiviti dan program.

   Sejak zaman permulaan Islam lagi, kemajuan umat dan gerakan Islam semuanya bermula dari masjid. Masjid telah dijadikan sebagai tempat berkumpul, berbincang dan merancang strategi yang tidak terhad kepada bidang dakwah malah perdagangan, ekonomi, perundangan dan penyebaran ilmu.

   Pada zaman dahulu, sewaktu zaman pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka, masjid memainkan peranan penting dalam menyebarkan agama Islam kepada pedagang – pedagang asing yang datang dari China, Jepun , India dan juga dari Eropah. Para ulama akan berkumpul dan menerangkan tentang Islam kepada pedagang – pedagang ini.

   Di Malaysia, terdapat banyak masjid yang telah dibina bagi memudahkan umat Islam di negara ini untuk beribadat. Seni bina masjid di negara ini setaraf dengan masjid – masjid yang di luar negara. Setiap negeri di Malaysia sama ada di semenanjung mahu pun di Sabah dan Sarawak mempunyai satu masjid negeri. Sebagai contoh di Kedah Darul Aman, Masjid Zahir telah diiktiraf sebagai masjid negeri Kedah.

 

 SEJARAH  PEMBINAAN MASJID ZAHIR

   Masjid Zahir atau juga dikenali sebagai Masjid Zahrah merupakan Masjid Negeri Kedah. Ia terletak di persimpangan Jalan Kampung Perak dan Jalan Pekan Melayu. Bangunan bersejarah ini terletak di tengah-tengah bandar raya Alor Setar bertentangan dengan Balai Besar.. Ia juga dikenali sebagai Masjid Raja kerana ia merupakan masjid Diraja dan terletak di perkarangan Istana Pelamin.

   Masjid Zahir mula dibina pada 22 Rabiulawal 1330H (11 Mac 1912) atas usaha YTM Tunku Mahmud Ibni Almarhum Sultan Tajuddin Mukarram Shah. Tapak masjid ini pada asalnya adalah tanah pusara wira – wira  Kedah yang telah gugur semasa berjuang  mempertahankan negeri Kedah dari serangan Siam pada tahun 1821. Reka bentuk Masjid Zahir diilhamkan dari Masjid Azizi di Bandar Langkat, Sumatera Utara. Ia dihiasi dengan lima kubah utama sebagai lambang lima Rukun Islam.

   Upacara perasmian Masjid Zahir dilakukan pada hari Jumaat, 6 Zulhijjah 1333H (15 Oktober 1915) oleh DYMM Almarhum Sultan Abdul Hamid Halim Shah. Tunku Mahmud telah membaca khutbah Jumaat sementara baginda Sultan Abdul Hamid Shah mengimamkan solat Jumaat. 

Pandangan Sisi

   Masjid Zahir merupakan masjid yang tertua di negeri Kedah dan tercantik dari aspek reka bentuk binaanya di Malaysia.

LATAR BELAKANG MASJID ZAHIR

   Masjid Zahir merupakan sebuah masjid yang diklasifikasikan sebagai sebuah masjid yang mempunyai ciri – ciri senibina yang unik serta menarik. Reka bentuk Masjid Zahir diilhamkan daripada Masjid Azizi di Sumatera. Ini bermaksud terdapat banyak pengaruh dari Timur Tengah dan juga India terhadap seni bina dan reka bentuk Masjid Zahir kerana kedua – dua masjid ini mempunyai banyak kubah. Masjid Zahir mempunyai 5 kubah manakala Masjid Azizi mempunyai 9 kubah.

   Masjid Zahir mempunyai keluasan tapak kira-kira 124,412 kaki persegi. Dewan
tengahnya (Dewan Sembahyang) berukuran 62 x 62 kaki persegi dan dikelilingi oleh
beranda berukuran 8 kaki lebar dengan 4 anjung yang setiap satunya terdapat sebuah kubah. Menara utamanya terletak di bahagian timur laut bangunan masjid itu. Setelah 87 tahun selepas pembinaannya, Masjid Zahir telah diperbesarkan sebanyak 2 kali iaitu pada tahun 1960 dan pada tahun 1975.

Kubah Masjid Zahir

Mimbar Masjid Zahir

   Disebelah Masjid Zahir terdapat sebuah pejabat untuk Imam Besar, Penghulu Masjid dan juga Bilal. Ini memudahkan mereka untuk menjalankan tugas – tugas yang telah dipertanggungjawabkan ke atas mereka. Ini juga memudahkan jemaah untuk berjumpa dengan mereka jika berlaku apa – apa masalah selain mendekatkan diri mereka dengan penduduk setempat.

Pejabat

   Tugas – tugas Imam Besar dan juga Penghulu Masjid merangkumi pentadbiran berkaitan aktivti agama serta sosial. Kedua – dua mereka dibantu oleh kakitangan yang telah dilantik yang terdiri daripada imam rawathib, bilal, siak, dan juga tukang kebun.

CARTA ORGANISASI MASJID ZAHIR, ALOR SETAR, KEDAH

v  IMAM BESAR = SYEIKH ROSLAN BIN HAJI ABDUL HALIM

v  PENGHULU MASJID = MUHAMAD BIN ABDUL AZIZ

v  Mereka dibantu oleh 3 orang Imam Rawathib iaitu :

·         USTAZ SHAHIDAN BAHRUM

·         USTAZ ROSHIDI MAHMUD

·         USTAZ SHAFIE ISMAIL

v  Seterusnya, terdapat 3 orang Bilal di Masjid Zahir iaitu :

·         HAJI AZAM BIN HAJI NAWAWI

·         USTAZ ABDUL GHANI ABDUL RAHMAN

·         USTAZ MOHD JASNI ABDULLAH

v  Disamping itu, 4 orang Siak telah dilantik iaitu :

·         MD ZAIN HAJI AHMAD

·         SHARIFUDIN ISMAIL

·         MOHD RADZI ABDUL HAMID

·         JOHARI DIN

v  Akhir sekali, terdapat 3 orang tukang kebun iaitu :

·         ABDUL RAHMAN MD ZAIN

·         GHAZALI AHMAD

·         RAMLI JUSOH

   Tugas yang dikhaskan buat Imam Besar Masjid Zahir ialah untuk membuat tugas pentadbiran dan mengimamkan semua Majlis – Majlis Rasmi yang dianjurkan oleh Kerajaan Negeri dan Jabatan Hal Ehwal Agama Islam. Tugas Imam Rawathib pula membantu tugas pentadbiran termasuk nikah, cerai, rujuk dan menjadi imam solat harian. Penghulu Masjid berperanan untuk membantu tugas pentadbiran dan sebagai ketua Siak. Bilal pula menjalankan tugas melaungkan azan setiap hari dan membant tugas imam. Seterusnya, Siak dilantik untuk memastikan kebersihan masjid dan persiapan untuk solat harian disamping membantu tugas Imam Rawathib serta bilal dan pentadbiran. Akhir sekali, tukang kebun ditugaskan bagi memastikan kawasan sekitar Masjid Zahir sentiasa bersih dan ceria.

   Pengambilan para pegawai Masjid Zahir adalah melalui Suruhanjaya Perkhidmatan Awam Negeri Kedah berikutan Masjid Zahir merupakan Masjid Negeri Kedah. Di samping itu, Masjid Zahir telah diletakkan dibawah Bahagian Dakwah JAIK atau Jabatan Agama Islam Kedah yang diketuai oleh seorang Ketua Pegawai Hal Ehwal Islam selaku Ketua Bahagian Dakwah.

   Dibelakang Masjid Zahir terdapat dua buah bangunan yang dimiliki oleh Jabatan Kehakiman Syariah Negeri Kedah. Kedua – dua bangunan ini berfungsi sebagai mahkamah bagi kes – kes syariah yang berlaku di negeri Kedah. Terdapat sebuah mahkamah tinggi syariah dan sebuah mahkamah rendah syariah.

Mahkamah Tinggi Syariah

Mahkamah Rendah Syariah

   Masjid Zahir merupakan salah satu destinasi pelancongan yang sering dikunjungi oleh pelancong sama ada dari dalam atau luar negara jika bertandang ke Alor Setar. Ini kerana Masjid Zahir mempunyai sejarah yang mendalam serta seni bina yang unik, menarik serta berbeza jika dibandingkan dengan masjid – masjid lain di Malaysia. Keunikkan Masjid Zahir yang berusia hampir  seabad merupakan kebanggaan bagi setiap rakyat negeri Kedah kerana telah membuktikan kepandaian serta kemahiran yang tinggi dan juga mempunyai seni estetika yang setaraf dengan masjid – masjid lain.

Pandangan Belakang 

PENUTUP

   Kesimpulannya sejarah pembinaan Masjid Zahir telah banyak membantu kita untuk kita lebih mengenali tentang kesungguhan pemerintah negeri Kedah untuk membina masjid ini untuk rakyat serta membantu kita untuk lebih menghargai Masjid Zahir. Disamping itu, keunikkan yang ada pada seni bina Masjid Zahir diharap mampu memberi inspirasi untuk kita bagi membangunkan negara berlandaskan Islam.

RUJUKAN

·         Wikipedia.com

·         Syeikh Roslan Bin Haji Abdul Halim- Imam Besar : Laporan Pembangunan  Fizikal dan Spiritual Masjid Zahir